صفات نشئت گرفته از قوه شهویه

حدّ اعتدال قوۀ شهویه، صفت عفّت است که منشأ بسیاری از صفات کمال می باشد و طرف افراط آن، شره (عیاشی) و طرف تفریط آن را خمودی است. بسیاری از صفات رذیله و پست، از قبیل حُبّ دنیا، حرص، طمع، خوردن مال حرام و غیره ناشی از این دو صفت است. ابتدا به بیان مذمّت این ها و نیز تمجید و توصیف عفّت و سپس به صفاتی می پردازیم که از این قبیل ها سرچشمه می گیرد.

شره یا عیاشی:

عبارت است از پیروی از شکم و فرج، افراط در خوردن و جماع نمودن بیش از حدّ متعارفی که عقل و شرع حکم می کند و تردیدی نیست که این صفت از مَهالِک و موجب بدبختی دنیا و آخرت است.

رسول خدا صلّ الله علیه و آله و سلّم می فرماید: «اَکثَرُ مَا یَلِجُ بِهِ اُمَّتِی النَّارَ ألا جَوفَانِ البَطنُ وَ الفَرَجُ؛ بیشترین چیزی که موجب داخل شدن امّت من در آتش می شود، شکم و فرج است.» (جامع السعادات ج2ص3)

شکم پرستی:

شکی نیست که پرخوری و افراط در غذا، موجب بسیاری از بیمای های بدنی و ...